• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/kitapkonagi
  • https://api.whatsapp.com/send?phone=+905334645270
Okuyalım, Okutalım
Takvim
Site Haritası
Nurittin Günay
nrttngny@gmail.com
Dil
15/09/2020
Hazırlanışı, sunumu ve tadıyla mükemmel bir yemekten sonra dişlerimin arasına sıkışan yiyecek parçalarını çıkarmak için dilimi kullanmış, uzun bir uğraştan sonra amacıma ulaşmıştım ki “İşte dilin gücü, zaferi.” gibi bir cümle dökülüverdi dilimden. Bu cümle, dil üzerine kafa yormama, bu yazıyı yazmama vesile oldu.
 
Nedir dil? Dil denilince akla ne gelir ya da gelmelidir?
 
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyelerinden, Doçent Doktor Dilek ERENOĞLU ATAİZİ’nin, Ankara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisinin, 2008 yılında çıkan 36. sayısında “Mehmet KAPLAN’ ın Dil Üzerine Görüşleri” isimli çalışmasında; “Dil, insanın varoluş macerasının varlık alanına ilk adımı, insanın yarattığı ve onunla var olduğu dünyasıdır.” denilmektedir. Aynı çalışmada dilin tanımı üç boyutta yapılmaktadır.
 
Dil, genel tanımı ile “Bazı seslerin veya ses gruplarının o şeylerin hayalini uyandırması sürecinden ibarettir.”
 
İşlevi bakımdan dil “Sadece bir araçtır.”
 
Dil manevi bakımdan ise “Hayatın aldığı bir şekil, yaşanılan tarihin bir özetidir.” biçiminde ifade edilmektedir.
 
Annelerin çocuklarına sütleri ve sevgileri ile birlikte dilde verdikleri, bundan dolayı “Ana dil.” teriminin ortaya çıktığı, diğer dillerin sonradan öğrenilebildiği ancak ana dilin yerini tutmadığı ve yabancı dil teriminin de buradan geldiği ifade edilen araştırmada; Ana dilin insanları ailesine, akrabalarına, milletine ve tarihine bağladığı belirtilmektedir. Anadilini kaybeden milletlerin genelde sömürge toplumları oldukları unutulmamalıdır. Örneğin, Batı Afrika’da küçük bir ülke olan Gambiya 1965 yılına kadar İngiliz sömürgesi olduğu için resmi dili İngilizcedir.
 
Dil üzerine yapılan bu kadar açıklamadan sonra dili biraz da değişik açılardan inceleyelim. Dil kullanılışına, anlamına, ifade biçimine vb. betimlemelere göre çok değişik biçimlerde kullanılabilir. Evde, okulda, sokakta, toplumda, arkadaş ortamı gibi bir çok alanda konuşmalarımız değişebilir, dilimiz incelip kalınlaşabilir, sivrilebilir, alçalabilir ya da yükselebilir. Bazen sıcaklığı ile bizi birbirimize bağlarken bazen keskin bir bıçak gibi yaralayıp uzaklaştırmakta, bazen her şeyi unutturup çiftetelli oynar gibi coşturmaktadır dil. 
 
Dil üzerine söylenecek, yazılacak o kadar çok şey var ki “Yazsam cilt cilt kitap olurdu.” Denilebilir aslında. Yazımızı, insan yaşamında bu kadar önemli olan dil ile ilgili söylenmiş bazı atasözleri ve deyimleri hatırlayarak tamamlayalım.
 
· Bıçak yarası geçer ama dil yarası geçmez
· Bana benden olur her ne olursa, başım rahat olur dilim durursa
· Eli dar olanın dili kısa olur
· Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır
· Dilin müşterisi kulaktır
· Tatlı dil, yılan dil, çatal dil
· Dil yarası
· Dili tutulmak, dili dolaşmak, diline vurmak
· Ana dil, yabancı dil, roman dili, şiir dili


670 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

Babamın Jübilesi - 12/10/2021
Zamansız yağan bir yağmur gibi Apansız geldi sorunlar Ve yakıp yıkmaya Ve yürekleri dağlamaya başladı acılar Ve fırtına öncesi sessizlikti ağıtlar
Gülden - 28/03/2021
Adını gül koydum çiçeklerin en güzeli gülden
Tarihin Tanıkları - 05/03/2021
Tarihin Tanıkları
Yaprak Dökümü - 05/03/2021
Yaprak Dökümü
Atasözleri - 19/12/2020
Atasözleri, halk kültürünün bir yansımasıdır.
Yangın - 20/11/2020
Sadece ağaçlar mıydı, toprak hırsı ve rant uğruna cahilce, bilinçsizce çakılan çakmağın, atılan sigaranın, kırılmış camın çıkardığı, rüzgarla şiddetlenip harlanıp büyüyen; yeri çıplaklaştıran, göğü kirleten, ocakları söndüren, hayvanları öldüren....
İyi Saatte Olsunlar - 20/11/2020
İyi saatte olsunlar geliyor bazen bana. Epey de kalabalık geliyorlar. Genellikle çok uzun kalmıyorlar ama kaldıkları anı dolu dolu yaşıyoruz birlikte.
Çocukluğumun Oyunları - 24/10/2020
Çocukluğum Mersin Antalya yolu üzerinde şirin bir kasaba olan Limonlu’da geçti. Evimiz yoldan dağlık kesime doğru eskiköy denilen yerdeydi.
Kaderim - 03/10/2020
Bilmiyorum kaç çift vardır, yolları bizim gibi kesişen, hikâyeleri bizimkine benzeyen?
 Devamı
Fikir Konağı
Abdullah Küçük
Ev Hapsi Günlerinden

Ali Haydar Koyun
Rakamlarda büyük, güç de zayıf olan topluluk

Derya Kadıoğlu
Yalvaç'ın İnsanları

Fırat Han Koçak
Dünyayı Sömüren Küresel Çeteler - 4

Hanife Mert
Eylül ve Hüzün

Zehra Gaylan Yüksekkaya
"Sahi, Neydi Bayram?"

Abdullatif Acar
Umut Adına Martı Olmak

Afşin Selim
Kitapla Diriliş

Ahmet Aytaç
Yazmak kolaydır, Okutturmak büyük marifet ister...

Altun Özmeşe
Kalpteki Kor Parçası

Aslı Ersoy
Zıtlıkların Öğretisi*

Aynur Hazar
Nice Ömürler Eskir Yaşamanın Teninde

Ayşen Kurban
Eksiğim

Aytekin Duran
Görmek ve Duymak Nasıl Bir Duygudur...

Beyhan Uygur
Şekerci Dede ve Tonton Eşi

Burak Kılıçaslan
Burak Kılıçaslan: Emin Demir ile "Ferman" Üzerine Bir Söyleşi

Çağrı Cebeci
Çağrı Cebeci: Yaşlılık

Dilruba Başak
Her Şey Sevince Güzel

Diyanet İşleri Başkanlığı
Öfkeye Hakim Olmak

Engin Dinç
Dil Belası

Ergül Yılmaz
Bir Demet Şiir

Gamze Karadağ
Kayahan Demir: Gaipten Sesler

Gamze Parlak
İnsanlık Nereye Gidiyor

Gözde Karadağ
Gözde Karadağ: Hakan Yusuf Yılmaz - Alpagut Budun 1 Beklenmedik Keşif

Gülhan Teke Genç
Evrildik (mi?)

Hatice Yatkın Yetişen
Adımı Unutma (İmza: Kadın) / Kitap Yorumu

Havva Yaşar
Tefekkür Üzerine Hasbihal

Hayrettin Gönül
Zaferimiz Daha Bir Yaşında!

İbrahim Ethem Gören
Bir Burak bekleniyor!

İlhan Özgür
Türk Eri

Kaşif Meriçli
Kaşif Meriçli: Little Fugitive

Mahmut Ferhat Alptekin
Demokratik Sol

Mecbure İnal Vela
Çizdim, oynamıyorum!

Mehmet Aydın
Ömer Faruk Kaya: Sus ve Bana Aşkı Anlat

Merve Güney
Güneşin Kızı Biterken

Meryem Seyda Parlak
Psikoloji’ye (Ruh Bilimine) Olan İhtiyaç

Muharrem Dere
Doğu, Batı. Dost, Düşman! Kime Göre?

Murat Ginlik
Kısacık ve Çok Uzun Bir Hikâye

Murat Şaşzade
Küçük Tuhaflıklar

Mustafa Gündoğdu
Ölüm Var...

Nagihan Örsel
Sadece SEN!

Nazan Arısoy
Yağmur'un Aşka Teslim Oluşu

Necati Dilek
Uğruna Şiirler Yazılan Kadın

Necdet Bayraktaroğlu
Büyük Türk Devlet Adamı Timurhan'ın Hayatı, Vasiyeti ve Yasası olan Tüzükat-ı Timur

Nermin Güday Kaçar
Asker Yolu Beklerim

Nurcan Dağ
Yalancı Pollyanna Kitap İncelemesi

Nurhan Işkın
Dedemin Saati

Nurittin Günay
Babamın Jübilesi

Özlem Akşit
Selamlaşma Geleneğinin Toplum ve Gençliğimiz İçin Anlam ve Önemi

Pakize Şeyma Kandemir
Salgının Yeni Yazarları 1

Selahattin Doğan
İyilikde İnatlaşmak

Şükran Pınarcan
Duran Çetin Cüneyt kitabı yorumu

Turan Yalçın
Çay Felsefesi

Yasemin Ilgın
Yasemin Ilgın: Hayallerim

Zeynep Didem Gezgin
Merhamet