Düşün; çok zengin bir adam kendisine güzel söz söyleyene hediyeler dağıtıyor. Kimisi araba aldı, kimisi ev aldı, kimisi külçe külçe altın aldı sıra sana gelince de eline kırık, kirli bir plastik saksı parçası verdiler. Senin değerin bu dediler. Ne hissedersin? Eğer konuşurken hesabını yapmadan konuşursan büyük mükâfat beklerken elinde değersiz bir saksı parçasıyla kala kalırsın...

Konuşurken; o söz sana söylense alınır mıydın diye bir düşün. Alınmaya müsait bir söz ise ve sen bu söz sana söylense alınmayacak olsan bile karşındakine söyleme çünkü o söz fuzulidir. Fuzuli söz söylemek israftır; israf haramdır.

Dört çeşit söz vardır

1-      Hepsi zarar olan söz.

2-      Bir kısmı zararken bir kısmı fayda olan söz.

3-      Ne faydası ne zararı olan söz.

4-      Hepsi fayda olan söz.

Bu dört sözden ilkini söylemek seni direkt felakete götürür. Dil insanı ipten alır, ipe götürür diye bir tabir vardır. Bu söz insanı ipe götürür.

İkinci söz faydasız sözdür. Zararı faydasını götürür elinde bir şey kalmaz. Bu sözden uzak durmalıdır.

Üçüncü söz fuzuli sözdür; zaman israfıdır.

En iyi söz dördüncü sözdür. Bu sözü de uzatmak israftır; haramdır. Kısa söyleyip güzel konuşmak nimettir.

Görüldüğü üzere dört söz düşünüp sadece birini konuşmak gerekirken bizler bir düşünüp dört konuşuyoruz. Bu konuşmalarımızın da çoğu yalan, gıybet, iftira, boş söz...

Konuşurken ben ile değil sen ile konuşmak gerekir. Bencillik ile değil sencillik ile konuşmak gerekir. Karşımızdakini incitmeden, zarar vermeden, yalan söylemeden konuşmak gerekir. Faydasız söz söyleyip zamanı harcamadan söylemek gerekir. Söylenen sözden bir nimet alıp bir nimet vermek gerekir. Sözü söylemeden evvel kalbe indirip bir süzgeçten geçirmek gerekir. "Bu sözü söylersem acaba karşımdaki üzülür mü, bir hassasiyetine dokunur mu?" diye düşünmek gerekir. "Bu sözde fayda var mı?" diye tartmak gerekir. En çok da sûkut etmek gerekir.

Peygamber efendimiz (_{Sallallahu Aleyhi ve Sellem}) şöyle buyuruyor: "Mâlâyâniyi (kendisine bir fayda vermeyen söz ve işleri) terk etmek, kişinin Müslümanlığının güzelliğindendir."

Hz. Davut (_Aleyhisselam) şöyle buyuruyor: "Söz gümüşse, sûkut altındır." Altın kıymetlidir. Nefis uğruna altını teneke ile değiştirmemek dileğiyle...

08/07/2017

Engin Dinç